Vanaf 1 januari 2021 worden intermediairs, zoals belastingadviseurs, verplicht om grensoverschrijdende constructies die kunnen worden gebruikt voor belastingontwijking, te melden bij de Belastingdienst.
Wie moet melden?
De intermediair die de constructie bedenkt, aanbiedt, opzet, beschikbaar maakt voor implementatie of de implementatie van de constructie beheert, moet indien hij een relatie met een EU-lidstaat heeft (bijvoorbeeld in de EU gevestigd) de constructie melden.
Ook een intermediair die hulp, bijstand of advies heeft geleverd bij het bedenken, aanbieden, opzetten, beschikbaar maken voor implementatie of het beheren van de implementatie van een constructie dient dit te melden.
Verschoningsrecht
Enkel de intermediair met wettelijk verschoningsrecht (volgens artikel 53a van de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen (AWR)), zoals de notaris, kan zich beroepen op zijn verschoningsrecht. Daarmee hoeft de notaris niet te melden, maar moet hij wel onverwijld de andere betrokken intermediairs, of bij afwezigheid hiervan de belastingplichtige zelf, in kennis stellen van het feit dat hij van zijn verschoningsrecht gebruik maakt. Belastingadviseurs en accountants hebben geen wettelijk verschoningsrecht.
De notaris hoeft dit alleen te laten weten aan intermediairs waarvan hij weet dat deze betrokken zijn bij dezelfde meldingsplichtige grensoverschrijdende constructie. Wanneer er meerdere intermediairs betrokken zijn bij dezelfde constructie hoeft maar één intermediair te melden.
Welke constructies melden?
In de eerste plaats moet worden vastgesteld of een constructie grensoverschrijdend is. Of een constructie gemeld moet worden, hangt af van de vraag of de constructie onder één van de wezenskenmerken gekwalificeerd kan worden.
Wezenskenmerken
De wezenskenmerken zijn te vinden als bijlage bij de richtlijn.
Er is bijvoorbeeld sprake van een wezenskenmerk indien er in meer dan één rechtsgebied aanspraak wordt gemaakt op aftrekken voor dezelfde afschrijving. Een ander voorbeeld van een wezenskenmerk is een constructie met een overdracht van moeilijk te waarderen immateriële activa.
Main benefit test
Wanneer een constructie onder één van de wezenskenmerken onder A, B en C.1.b.i, C.1.c, en C.1.d uit de richtlijn valt (zie bijlage), hoeft de constructie alleen te worden gemeld wanneer aan de main benefit test is voldaan. Aan de main benefit test is voldaan wanneer het belangrijkste voordeel óf één van de belangrijkste voordelen van de constructie is, dat een belastingvoordeel wordt verwacht. Hierbij moeten de objectieve feiten en omstandigheden van de constructie worden getoetst.
Voor welke belastingen?
De meldingsplicht is van toepassing op de vennootschapsbelasting, inkomstenbelasting, loonheffing, dividendbelasting en erf- en schenkbelasting. Alleen constructies die zien op de omzetbelasting, douanerechten, accijnzen en sociale zekerheid bijdragen, leges en retributies hoeven niet gemeld te worden.
Hoe ziet de inkennisstelling eruit?
De intermediair die zich op het wettelijk verschoningsrecht beroept dient andere bij de constructie betrokken intermediairs, of bij gebreke daarvan, de relevante belastingplichtige, bij aanvang van de opdracht in kennis te stellen. Indien het aan de notaris te wijten is dat er niet tijdig of niet volledig melding wordt gedaan, kan aan hem een bestuurlijke boete worden opgelegd van maximaal 830.000 euro. Er zijn geen aanvullende verplichtingen met betrekking tot de inhoud van deze inkennisstelling. Wel wordt geadviseerd om de inkennisstelling vast te leggen in het dossier.
Vanaf wanneer melden?
Vanaf 1 januari 2021 moeten de constructies gemeld worden. De volgende termijnen zijn van toepassing:
- Terugwerkende kracht
Vóór 28 februari 2021 moeten constructies gemeld worden waarbij de intermediair betrokken is en waarvan de eerste stap is geïmplementeerd in de periode 25 juni 2018 tot 1 juli 2020. - Overgangsperiode
Vóór 31 januari 2021 worden constructies gemeld waarbij de intermediair betrokken is en die voor implementatie beschikbaar zijn gesteld, gereed zijn voor implementatie of waarbij de eerste stap in de implementatie van de constructies is gezet in de periode vanaf 1 juli 2020 tot 1 januari 2021. - Nieuwe meldingen
Over constructies waarbij de intermediair betrokken is vanaf 1 januari 2021, moet worden gemeld binnen 30 dagen vanaf de dag dat de constructie voor implementatie beschikbaar is gesteld, gereed is voor implementatie of nadat de eerste stap in de implementatie van de constructie is gezet. - Marktklare constructies
Voor marktklare constructies gelden bovenstaande termijnen eveneens.